BIP
Wigilia Bożego Narodzenia
Przypadająca w sobotę Wigilia Bożego Narodzenia jest świętem rodzinnym, któremu towarzyszy wiele symboli.
Słowo wigilia pochodzi od łacińskiego słowa “vigiliare” oznaczającego czuwanie. Początkowo wigilię celebrowano przed wszystkimi uroczystościami kościelnymi. W czasach nowożytnych upowszechnił się zwyczaj obchodzenia wigilii w przeddzień Bożego Narodzenia. Obecnie słowo Wigilia stało się określeniem wieczerzy przed uroczystością Bożego Narodzenia.
W polskiej obyczajowości Wigilia Bożego Narodzenia jest świętem bardzo rodzinnym, powszechnie uważanym za jeden z najważniejszych dni w roku – w wielu krajach nie ma on aż takiego znaczenia. Podobnie, jak w Polsce, Wigilię obchodzi się na Litwie, w Czechach i na Słowacji.
Czytaj także: Świąteczna pomoc medyczna w Łódzkiem. Sprawdź, gdzie można ją otrzymać
Zgodnie z tradycją, na stole wigilijnym powinno znaleźć się dwanaście dań, a każdy z uczestników wieczerzy powinien skosztować każdego z nich, by zapewnić sobie pomyślność w nadchodzącym roku. Wigilii Bożego Narodzenia towarzyszy obdarowywanie się prezentami składanymi pod choinką.
Czytaj: Pierwsza gwiazdka pojawi się około godziny 16. Jednak można ją pomylić z Jowiszem albo Marsem
Do tych zwyczajów dołączyła później tradycja ubierania choinki, która jest chrześcijańskim symbolem drzewa rajskiego. Przez swoją zieleń zachowywaną nawet w zimie choinka jest dla wierzących symbolem Chrystusa jako “drzewa życia”. Ozdobiona świecami lub lampkami elektrycznymi symbolizuje Chrystusa – “światłość świata”. Często pod choinką ustawia się żłóbek, dla upamiętnienia narodzenia Pana Jezusa w Betlejem.
O północy 24 grudnia we wszystkich kościołach Polski zostaną odprawione uroczyste msze św., tzw. pasterki. Nazwa “pasterka” pochodzi od pasterzy, którzy jako pierwsi przyszli oddać pokłon nowo narodzonemu Jezusowi.
Wyjątkowy czas we wsi opoczyńskiej
Wigilia i Boże Narodzenie to wyjątkowy czas w dawnej wsi opoczyńskiej. Przygotowania do nich rozpoczynały się kilka miesięcy wcześniej. Oprócz tradycyjnych smakołyków, strojono izby. Poza tym w izbie pojawiały się także inne ozdoby – wykonane z tego, co było wówczas dostępne.
Bożena Dulnikiewicz, twórczyni ludowa z Bielowic w powiecie opoczyńskim wspomina ozdoby z czasów jej dzieciństwa.
Posłuchaj:
Do domu przynoszono snop zboża.
Był stawiany w rogu tej izby, w której była wigilia. Później, w św. Szczepana, gospodarz brał powrósełka i obwiązywał drzewa w sadzie, żeby nie miały szkodników i dobrze rodziły.
W dawnej wsi opoczyńskiej zamiast choinki była wieszana przy suficie tzw, podłaźniczka, czyli czubek jodły lub sosny. Podłaźniczkę zdobiono światami, czyli kawałkami opłatka, orzechami czy jabłkami. Były też łańcuchy i słomiane ozdoby.
Magiczna wigilia na wsi opoczyńskiej
Dawniej wierzono, że wigilia była dniem magicznym. W dawnej wsi opoczyńskiej, życzenia miały sens tylko w tym jednym dniu sens. Wierzono też, że w wigilię przychodzą zmarli.
– Chowano np. noże, nożyczki, aby duszyczki się nie zraniły – mówi dyrektor opoczyńskiego muzeum Adam Grabowski,
Puste nakrycie przy stole także miało związek ze zmarłymi. – Zostawiano je dla zmarłego członka rodziny. Wierzono, że przychodzi on w wigilię – dodaje Adam Grabowski
Z wigilią wiązało się wiele powiedzeń np.
- Wigilia jasna, stodoła ciasna – ładna pogoda w wigilię miała być gwarancją dobrych zbiorów
- Jaka wigilia, taki cały rok – dzieci starały się grzecznie zachowywać w wigilię. Jeżeli dostały pasem od rodziców, zapowiadało to kłopoty cały rok.
Na pasterkę dawni opocznianie wybierali się saniami. Organizowano wyścigi. Wierzono, ze kto pierwszy dotrze na miejsce, będzie miał w nowym roku szczęście.
Życzenia od słuchaczy Radia Łódź
Mieszkańcy regionu łódzkiego postanowili przekazać kilka dobrych słów słuchaczom Radia Łódź z okazji świąt Bożego Narodzenia.
Posłuchaj:
Samych serdeczności wszystkim radioodbiorcom i czytelnikom życzy również cała redakcja Radia Łódź.
