Po 100 latach rzeka Lamus zostanie wyeksponowana w parku
O wydobyciu rzeki Lamus z kanalizacji na powierzchnię mówi się od kilku lat. Taki projekt zgłoszono nawet do Łódzkiego Budżetu Obywatelskiego w 2019 r. W końcu Zarząd Inwestycji Miejskich ogłosił przetarg na te prace. Ciek wodny po ponad 100 latach ma zostać wyeksponowany w Parku im. Kilińskiego, czyli u zbiegu ulic Kilińskiego i Tymienieckiego. To właśnie w obrębie parku Lamus ma płynąć w swoim naturalnym korycie. Dawniej rzeka zasilała dwa młyny – u zbiegu Tylnej i Targowej oraz na obecnym terenie „tkalni papieskiej”. Jej nazwa pochodzi właśnie od magazynu, który stał przy jednym z młynów. Swoje źródła Lamus miał w okolicach Parku Staszica, płynął wzdłuż ulicy Wodnej i przy fabryce Scheiblera przez Park Źródliska. Z czasem jednak rzeka stała się odbiorcą ścieków fabrycznych. Ze względu na unoszący się nad nią fetor, rzekę ukryto w kanale. Obecnie podziemny ciek jest zasilany wodami z obszaru Parku Źródliska i jak potwierdziły badania wykonane przez laboratorium Zakładu Wodociągów i Kanalizacji, woda w Lamusie jest dość czysta.
Rzeka zasilana wodami opadowymi i roztopowymi
Wydobycie Lamusa ma być połączone z rewaloryzacją Parku im. Kilińskiego, co ma umożliwić łodzianom dostęp do rzeki, poprzez wytyczenie specjalnych tras w parku i zejścia do wody. W specyfikacji przetargowej uwzględniono też opracowanie projektu kanalizacji deszczowej na Tymienieckiego, Tylnej, Kilińskiego, pl. Zwycięstwa i Targowej, czyli tam, gdzie po opadach deszczu tworzą się ogromne rozlewiska. Docelowo woda odprowadzana do kanalizacji deszczowej miałaby zasilać rzekę Lamus.
Eksperymentalne monitorowanie poziomu wilgotności gleby
Projekt uwzględnia też nawadnianie zieleni w parkach i odprowadzanie wód opadowych do doliny rzeki Jasień, by napełniły tam staw retencyjny. Wcześniej jednak odprowadzana deszczówka ma zostać oczyszczona za pomocą m.in. systemu biofiltracji. Co ciekawe, projekt obejmuje też monitorowanie poziomu wilgotności gleby oraz wód gruntowych. W tym celu w pilotażowym projekcie mają zostać wykorzystane prototypy słupków, stanowiących innowacyjne rozwiązanie w dziedzinie mikroretencji wody. To czy eksperymentalne rozwiązanie zda egzamin, okaże się z czasem. Na razie ZIM czeka na oferty, a ich otwarcie zaplanowano na 27 lutego.
Skwer u zbiegu Kilińskiego i Tymienieckiego z Lamusem na czele
Wydobycie Lamusa na powierzchnię zostanie dofinansowanie przez Unię Europejską, a dokładnie przez Komisji Europejskiej, która wspiera działania związane z klimatem i różnorodnością biologiczną. Na łódzki projekt KE przekazała aż 15 mln zł, a jego realizacja ma się zakończyć w 2025 r.
Podziemny ciek wodny na obecnym boisku SMS
Rzeka Lamus ma zostać wydobyta na powierzchnię nie tylko w obrębie Parku im. Kilińskiego, ale również po drugiej stronie Tymienieckiego, w miejscu zajmowanym obecnie przez boisko Szkoły Mistrzostwa Sportowego. Teren ten przejął deweloper, który w sąsiedztwie, przy Tymienieckiego 17, wybuduje apartamentowiec. Natomiast u zbiegu Kilińskiego i Tymienieckiego zamierza stworzyć ogólnodostępny skwer, przez który będzie przepływał właśnie Lamus. Jak podkreśla magistrat, ten projekt jest zgodne z planem miejscowym i realizowany w porozumieniu ze Szkołą Mistrzostwa Sportowego, która dzierżawi teren na boisko od miasta.
Na skwerze ma powstać plac centralny ozdobiony instalacją artystyczną w postaci fontanny czy rzeźby oraz szlak pieszo-rowerowy, który wytyczony zostanie w śladzie dawnej kolei scheiblerowskiej. Budowa skweru, szacowana na 1 mln zł, miałaby się rozpocząć za rok, podobnie jak budowa apartamentowca.