Polskie piosenki o zimie, czyli nasza „5” na mroźne dni

Polskie piosenki o zimie – powitanie nowej pory roku

Andrzej Zaucha wraz zespołem Dżamble przed laty wyczekiwali zimy, śpiewając, że jest ona blisko „a jesieni wokół coraz mniej”. Tytuł piosenki – „Muszę mieć dziewczynę” – nie wymaga dodatkowego komentarza, niemniej z tą zimą różnie bywa. Patrząc na tę A.D. 2022 – w kalendarzu już jest, ale za oknami za bardzo jej nie widać – aura  bardziej jesienna. A skoro tak, zanim przedstawimy polskie piosenki o zimie, warto uporządkować pewne fakty.

Kalendarzowa zima rozpoczęła się 22 grudnia i potrwa do 21 marca. Astronomiczna zima natomiast panuje od wczoraj (21 grudnia), od godz. 22.48. Za nami również najdłuższa noc w roku – trwała ponad 16 godzin. Zima astronomiczna rozpoczęła się w momencie przejścia Słońca przez punkt przesilenia zimowego – oznacza to, że nie ma ona jednej przypisanej daty. Zima astronomiczna zakończy się 20 marca.

Warto również dodać, że zima meteorologiczna rozpoczęła się 1 grudnia i zakończy się 28 lutego.

Przyjmijmy jednak optymistycznie, że za oknem mamy standardową zimę (jak na zdjęciu powyżej) z białym puchem i ujemnymi temperaturami. Przychodzi wieczór, siadamy na kanapie, w ręku trzymając kubek gorącego napoju. Oddajemy się relaksowi. Z pewnością ktoś może wybrać książkę, ktoś inny serial. My zanurzamy się pod kocem, podkręcamy radio i słuchamy muzyki. Zimowej rzecz jasna. Oto wybrane przez nas polskie piosenki o zimie.

Czerwone gitary – Zima, zima śnieg

W tym zestawieniu nie mogło zabraknąć Czerwonych gitar. Legendarny polski zespół śpiewał o różnych porach roku. Gdy zestawialiśmy polskie jesienne piosenki wybraliśmy ich „Barwy jesieni”. Sięgając po polskie piosenki o zimie, wybór padł na utwór „Zima, zima śnieg” – nieco zapomniany przebój z 1976 roku, do którego słowa napisał Dariusz Michalski, a muzykę skomponował Seweryn Krajewski.

Zima zima śnieg śnieg śnieg
Z nieba z nieba sypie się
Gdzie nie spojrzysz biało
Wszystko pojaśniało

Zacytowane słowa to zimowy krajobraz w pigułce. Wielka szkoda, że coraz rzadziej możemy cieszyć nim oczy. Święta Bożego Narodzenia 2022 znów biało się nie zapowiadają…

Skaldowie – Z kopyta kulig rwie

Ustaliliśmy już, że zima przede wszystkim kojarzy się ze śniegiem. A co można robić na śniegu? Oczywiście jeździć na nartach czy sankach. Nie da się ukryć, że milej oddawać się białemu szaleństwu w większym gronie, np. podczas kuligu. Orszak jadący w kilkoro sań został opisany przez Henryka Sienkiewicza w „Potopie”, a także stał się bohaterem jednej z najbardziej popularnych piosenek zespołu Skaldowie. „Z kopyta kulig rwie” czy też „Kulig” – utworu, nad którym unosi się duch trylogii, nie mogło zabraknąć w tym zestawieniu.

Pędzi, pędzi kulig niczym błyskawica
Hej, porwali te panny prosto od Kmicica…

Słowa napisał Andrzej Bianusz, muzykę Andrzej Zieliński. Premierę piosenka miała w 1969 roku i Skaldowie wykonywali ją wspólnie z Alibabkami. W późniejszych latach covery „Kuligu” wykonywało bardzo wielu polskich artystów. Któż z nas nie zna tego rytmicznego początku – „Pa pa pa pa pa pa pa pa pa…”.

Janusz Gniatkowski – Zimowa piosenka

Za nami lata 60. i 70. XX wieku, cofnijmy się zatem do lat 50. Konkretnie do 1957 roku, kiedy to po raz pierwszy można było posłuchać pięknej „Zimowej piosenki” w wykonaniu Janusza Gniatkowskiego. Słowa napisał Władysław Jeżewski, muzykę zaś legendarny Waldemar Kazanecki.

Śnieżna gwiazdka malutka
Przyfrunęła cichutko
I figlarnie na rzęsach ci siadła.
Ja ją zdejmę ostrożnie,
ustami czy można?
Powiesz: „Tak”, powiesz: „Druga znów wpadła”.

„Zimowa piosenka” traktuje nie tylko o jednej z pór roku. Ba! Zima w tym utworze jest krajobrazem dla miłości dwojga ludzi. Pięknie zilustrowanej.

IRA – Zimowa

Zimowa aura nastraja uczuciowo, ale może być też metaforą mroźnych relacji międzyludzkich. Przekonywał o tym w 2021 roku Artur Gadowski. Lider zespołu IRA w piosence „Zimowa” śpiewał:

Między nami pada śnieg
zima przyszła niespodzianie
znika most na drugi brzeg
nie umiem cię już na pamięć.

Wokalista jest także autorem tekstu, a muzykę do utworu skomponowali: Piotr Konca, Sebastian Piekarek oraz Marcin Limek. Jak słychać na tym przykładzie, podobnie, jak w przypadku jesieni, polskie piosenki o zimie także mogą mówić o czymś więcej, niż tylko o kolejnej porze roku.

Golec uOrkiestra – Liczę na minus

Zaczęliśmy od typowo zimowej aury, więc i nią zakończymy nasze zestawienie. W 2015 roku zespół Golec uOrkiestra wykonał premierowo utwór „Liczę na minus”. Michał Zabłocki pisał w nim:

Liczę na minus dwadzieścia pięć,
wicher w kominie i lód

Dalej autorowi marzy się „kopa śniegu po dach” – a wszystko w imię miłości. Nie ukrywa on, że „prosi o mróz dla rozgrzanych par”. A to wszystko w rytm muzyki skomponowanej przez Łukasza i Rafała Golców oraz Łukasza Pilcha. Swoją drogą, można się zastanawiać, czy to stricte zimowa piosenka…

Tak prezentuje się nasza „5” polskich zimowych przebojów. A na koniec obiecany bonus.

Polskie piosenki o zimie nierzadko kojarzą się ze Świętami Bożego Narodzenia. Celowo unikaliśmy ich w naszym zestawieniu. Trudno jednak przejść obojętnie obok tzw. świeckiej kolędy w wykonaniu Czerwonych gitar. W jednym z wywiadów Seweryn Krajewski, autor muzyki, powiedział nawet, że „Dzień jeden w roku (Jest taki dzień)” to jego ulubiona piosenka. Trzeba przyznać, że Krzysztof Dzikowski wykonał świetną robotę pisząc ten tekst.

Jest taki dzień, bardzo ciepły, choć grudniowy,
Dzień, zwykły dzień, w którym gasną wszelkie spory.

A Wy, macie swoje ulubione polskie piosenki o zimie? Podzielcie się z nami w komentarzu.