Dzisiaj (2 sierpnia) mija 75 lat od czasu likwidacji obozu cygańskiego w obozieAuschwitz-Birkenau. Romowie co roku wspominają to wydarzenie w Łodzi przy tzw. Kuźni Romów.- To jest młodzież z całej Polski. Przyjeżdżają m.in. po to, żeby być na tej uroczystości. Jeżeli nie będziemy pielęgnować historii, to kto po nas będzie to robił? Czujemy się w obowiązku, żeby przyprowadzać tu młodych ludzi, żeby oni wiedzieli i przekazywali to kolejnemu pokoleniu – wyjaśnia Krystyna Markowska z Centrum Informacji dla Romów w Polsce.

Miejsce corocznego spotkania Romów nie jest przypadkowe. – To takie niepozorne miejsce przy ul. Wojska Polskiego, w czasie wojny, ul. Brzezińskiej. Tutaj niemieccy naziści założyli obóz dla Romów, czyli takie wydzielone miejsce na terenie getta, gdzie przetrzymywano prawie pięć tysięcy Romów deportowanych ze wschodniej Austrii – tłumaczydoktor Adam Sitarek z Uniwersytetu Łódzkiego.

Romowie przebywający w Litzmannstadt Ghetto nie trafili jednak do Auschwitz-Birkenau. – Te osoby przebywały tutaj zaledwie kilka miesięcy. Po tym jak wybuchła epidemia tyfusu, zostały stąd deportowane i zamordowane w Chełmnie nad Nerem- dodaje Sitarek.

Mord w Chełmnie miał miejsce w styczniu 1942 roku. Ponad dwa lata później,2 sierpnia 1944 roku, blisko trzy tysiące Romów i Sinti poniosło śmierć w komorach gazowych obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau.

Posłuchaj więcej: