Mszą święta w Kościele Ojców Jezuitów oraz przemarszem pod Kościół Podwyższenia św. Krzyża, łódzka Solidarność uczciła pamięć ofiar stanu wojennego w 35. rocznicę jego wybuchu. – Wprowadzenie stanu wojennego i wszechobecna propagadna nie zdołała złamać poczucia wolności w Polakach i pownniśmy czerpać z tego lekcję – mówił podczas homilii w Kościele Jezuitów, biskup Adam Lepa. Wkrytycznych słowach odniósł się również do organizowanych w wielu miastach w Polsce manifestacji antyrządowych. – Na tych manifestacjach nie ma wartości, nie ma tam miejsca na ojczyznę; dominuje kłamstwo i nienawiść do człowieka, który myśli inaczej.

Kwiaty pod pomnikiem Krzyża Pamięci Ofiar Stanu Wojennego i Walki o Godność Człowieka przy kościele Podwyższenia Świętego Krzyża w Łodzi złożyli m.in. Wojewoda Łódzki Zbigniew Rau, Wiceprezydet Łodzi Krzysztof Piątkowski, Burmistrz Konstantynowa Łódzkiego Henryk Brzyszcz, przedstawiciele MON i NIK oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy.

Ponad 30 kobiet represjonowanych, internowanych i więzionych podczas stanu wojennego odznaczono Krzyżami Wolności i Solidarności. Odznaczenia nadane przez prezydenta Andrzeja Dudę wręczył w Pałacu Prezydenckim zastępca prezesa IPN Krzysztof Szwagrzyk. Wśród odznaczonych znalazły się trzy mieszkanki Skierniewic: Elżbieta Sadowniczyk, Halina Morgaś i Anna Urbanowicz, która została internowana w nocy 12 grudnia. – Jeszcze przed północą dwa razy przychodzili. Za pierwszym razem nie chcialam otworzyć, drugi raz przyszli z siekierą, którą rąbali w drzwi. Zabrali mi osiem miesięcy życia. Warto dodać, że zkońcem internowania szykany się nie kończyły. Po wyjściu na tzw. wolność były rewizje, utrata pracy, aresztowania i nagany – dodaje Urbanowicz.

Wśród odznaczonych znalazły się też m.in. działaczki opozycji: Hanna Natora-Macierewicz, Joanna Duda-Gwiazda i Ewa Tomaszewska.

Instytut Pamięci Narodowej przygotował nową wersję portalu internetowego poświęconego stanowi wojennemu. Można na nim zobaczyć filmy i dokumenty sprzed 35 lat. Także o Łodzi.

Przypominając wydarzenia sprzed 35 lat Instytut Pamięci Narodowej przygotował odświeżoną wersję strony www. – Przede wszystkim zmieniła się szata graficzna portalu oraz jego zawartość – wyjaśnia Andrzej Arseniuk, rzecznik prasowy IPN. – Będzie więcej zdjęć i filmów z czasu stanu wojennego, które udało się odnaleźć w archiwach naszego Instytutu..

Na stronie można znaleźć m.in. zdjęcia z Łodzi podarowane przez Andrzeja Piaseckiego.

Jest także lista dokumentów prezentujących plan i przebieg wprowadzenia stanu wojennego w Łodzi.

Na nowym portalu znaleźć też można biogramy osób internowanych w czasie stanu wojennego. Do tej pory była tylko lista imienna oraz miejsce osadzenia danej osoby, teraz pojawią się zdjęcia opozycjonistów, a także informacje o ich działalności. Na początek została zamieszczona lista represjonowanych z okręgu gdańskiego, z upływem czasu ten indeks będzie uzupełniany o kolejne osoby z innych regionów. IAR

Jezuita, ojciec Stefan Miecznikowski w latach 80-tych był kapelanem łódzkiej “Solidarności”. Jego pracy na rzecz aresztowanych i internowanych, a także ich rodzin, nie da się przecenić.

W naszych archiwach zachował się reportaż Alicji Juśkiewicz poświęcony ojcu Miecznikowskiemu, pod tytułem “Smak dawania”. W audycji jezuitę wspominają ci, na których życie wpłynął. Swoimi przemyśleniami o wydarzeniach związanych ze stanem wojennym dzielił się ze słuchaczami także sam ojciec Stefan.

Posłuchaj:

Mieszkanie małżeństwa Gromców było miejscem spotkań towarzysko-dyskusyjnych łódzkiej inteligencji. Zdaniem pani Zofii solidarność między ludźmi była silniejsza niż strach i brak informacji. “Doznałam od ludzi więcej dobrego niż złego” – mówiHelena Zofia Gromiec.

Posłuchaj rozmowy:

Przed budynkiem bełchatowskiego starostwa można oglądać wystawę poświęconą stanowi wojennemu. Jest ona zaprojektowana w formie kalendarza i chronologicznie obrazuje 586 dni tego okresu.

To wystawa ogólnopolska, która swoją inaugurację miała pięć lat temu, czyli w 30. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. – To były ciężkie czasy – wspominają bełchatowianie. – Jedyną oazą wolności pozostawały kościoły. Żyliśmy w strachu i niepewności.

Posłuchaj i dowiedz się więcej:

Wystawę można oglądać w Bełchatowie do 20 grudnia.

Monika Gosławska, Katarzyna Grabowska, Marcin Żychliński, Kamila Litman, IAR

CZYTAJ TAKŻE: “Pełzający stan wojenny”. KOD pod łódzką siedzibą PiS-u