BIP
Badania prowadzono w sąsiedztwie dawnej strzelnicy, gdzie w okresie okupacji Niemcy wykonywali egzekucje. Po wojnie teren ten był także wykorzystywany przez władze komunistyczne, które dokonywały tam potajemnych pochówków zamordowanych żołnierzy podziemia antykomunistycznego, w tym Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca”, legendarnego dowódcy, żołnierza AK, twórcy Konspiracyjnego Wojska Polskiego i jego pięciu podkomendnych – straconych w Łodzi 19 lutego 1947 r.
Na tym etapie trudno stwierdzić, że są to szczątki Warszyca.
– Dobrze by było znaleźć miejsce, gdzie został pochowany, natomiast zdajemy sobie sprawę, że zrobili bardzo dużo działań, które nam to uniemożliwiają i to, przez tyle lat nie jesteśmy w stanie wskazać tego miejsca, jest dowodem na to. Może się okazać, że nigdy być może nie znajdziemy tego miejsca, w którym pochowane zostały szczątki kapitana Stanisława Sojczyńskiego – mówi Krzysztof Latocha z Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN w Łodzi.
Latocha dodaje, że IPN szukał wcześniej grobu Warszyca w oparciu o wskazówki prokuratura Henryka Szewda z 1993 r.
– Mimo konkretnej relacji, w czasie śledztwa prowadzonego przez Komisję Śledczą IPN-u, kiedy żył jeszcze prokurator wojskowy, biorący udział w egzekucji, który wskazywał w dane miejsce, okazało się po przebadaniu, że mimo wizji przeprowadzonej lokalnie na Brusie, prace archeologiczne nie przyniosły pozytywnych rezultatów. Co też może wskazywać na albo kiepską już pamięć ówczesnego świadka albo też celowe do końca fałszowanie informacji – podkreśla Krzysztof Latocha.
Prace poszukiwawcze na łódzkim Brusie w 2008 r. rozpoczął zespół prof. Mariana Głoska (UŁ). Wówczas, na przebadanej części terenu dawnego poligonu odnaleziono szczątki 113 osób. Cztery z nich – ofiary niemieckich zbrodni z jesieni 1939 r. udało się zidentyfikować. Wcześniej, w 1965 r. z poligonu ekshumowano szczątki 40 ofiar rozstrzelanych przez Niemców. Instytut Pamięci Narodowej, w porozumieniu z Instytutem Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego prowadzi prace poszukiwawcze na tym terenie od 2021.
