Artykuł prasowy

Autoklaw jak jest zbudowany?

Prototypem współczesnych autoklawów było urządzenie zaprezentowane w 1679 roku przez francuskiego inżyniera Denisa Papina, pełniące również rolę szybkowaru. Rozwiązanie na przestrzeni lat udoskonalano, ułatwiając jego obsługę i zwiększając dostępność różnorodnych funkcji. Współczesne autoklawy składają się z komory głównej, pokrywy oraz zaworu bezpieczeństwa, który zapobiega rozsadzeniu urządzenia w przypadku pojawienia się zbyt wysokiego ciśnienia w jego wnętrzu. Autoklawy są ponadto wyposażone w manometr pokazujący wartość ciśnienia panującego w ich wnętrzu oraz w termometr.

Autoklawy jak działają i dlaczego wyróżniają się tak dużą skutecznością?

Autoklaw jest zaliczany do grupy sterylizatorów ciśnieniowo-parowych, co w praktyce oznacza najwyższy poziom redukcji drobnoustrojów. Czynnikiem sterylizującym jest w tym przypadku para wodna osiągająca temperaturę 121 lub 134 stopni Celsjusza oraz ciśnienie 1,1 lub 2,1 bara. Rozwiązania posiada także pompę próżniową umożliwiającą wypompowanie powietrza z komory i nasycenie ją parą wodną, co przyspiesza proces sterylizacji. W ten sposób autoklaw niszczy białka wszelkiego rodzaju mikroorganizmów. Na tym jednak nie koniec, ponieważ proces sterylizacji, w przeciwieństwie do dezynfekcji, pozwala pozbyć się form przetrwalnikowych drobnoustrojów. Sterylizacja narzędzi w autoklawie potrzebuje niewiele czasu, dzięki czemu po kilkudziesięciu minutach od chwili włożenia ich do komory są one gotowe do ponownego użytku.

Rodzaje autoklawów które z nich sprawdzą się w placówkach medycznych?

Decyzja o zakupie autoklawu to jednak dopiero początek. Warto zastanowić się, jaki rodzaj produktu wybrać, aby jak najlepiej spełniał swoją rolę. Obecnie największą popularnością cieszą się autoklawy klasy B, potocznie nazywane medycznymi. Dlaczego? Ponieważ zapewniają szerokie spektrum dezynfekcji, dzięki czemu sprawdzą się w każdej placówce. Autoklawy klasy B to obecnie najbardziej zaawansowane urządzenia dostępne na rynku. Pozwalają na sterylizację wszelkiego rodzaju narzędzi również porowatych czy z wąskim prześwitem. W autoklawach klasy B przedmioty mogą być sterylizowane w opakowaniu lub bez opakowania.

Drugim rodzajem urządzeń są autoklawy typu S. Rozwiązania umożliwiają sterylizację większości narzędzi oprócz tych o budowie kapilarnej igieł czy cewników. Nadają się jednak do sterylizacji przedmiotów o skomplikowanej formie. W autoklawach klasy S narzędzia mogą być sterylizowane w opakowaniu. Urządzenia są wyposażone w pompę próżniową. W przeciwieństwie do rozwiązań typu B, stosuje się w nich jednostopniową próżnię wstępną, która ogranicza możliwości sterylizacji.

Trzeci typ sprzętu to autoklawy klasy N. W przeciwieństwie do swoich poprzedników, nie posiadają pompy próżniowej. Są więc odpowiednie wyłącznie do sterylizacji prostych przedmiotów nieopakowanych i posiadających litą powierzchnię. Nie ma możliwości sterylizowania w nich przedmiotów porowatych czy o budowie kapilarnej. Z tego względu od 2004 roku są kwalifikowane wyłącznie jako sprzęt pomocniczy.

O czym jeszcze należy pamiętać, korzystając z autoklawu?

Należy jednak pamiętać, że aby zachować maksymalny poziom higieny w placówce medycznej czy pozamedycznej nie wystarczy jedynie włożenie narzędzi do autoklawu. Konieczna jest także ich wstępna dezynfekcja oraz opłukanie pod bieżącą wodą lub wyczyszczenie w myjce. W autoklawie można umieścić wyłącznie wysuszone przedmioty. Procedury i wytyczne Sanepidu wymagają też przeprowadzania codziennego testu próżni. Przy każdym procesie sterylizacji jest konieczne używanie chemicznych pasków wskaźnikowych 5 lub 6 klasy. Gabinet czy placówka powinny ponadto prowadzić dziennik sterylizacji. Produkowane obecnie autoklawy pozwalają jednak gromadzić i przechowywać tego typu dane w formie elektronicznej, co znacząco ułatwia codzienną pracę. Raz na kwartał wymagane jest także wykonanie testu Sporal A, który umieszcza się w autoklawie, a następnie przeprowadza rutynową sterylizację. Test należy dostarczyć w ciągu 24 godzin do laboratorium mikrobiologicznego w celu oceny stopnia jego czystości.

Autoklawy klasy B gdzie znajdują zastosowanie?

Autoklawy klasy B to urządzenia, które znajdują zastosowanie w szpitalach i placówkach służby zdrowia. Ich stosowanie pozwala całkowicie wyeliminować zakażenia bakteryjne, wirusowe czy grzybicze przenoszone na narzędziach medycznych. Są konieczne przy sterylizacji wszelkich przedmiotów mających kontakt z ciałem pacjentów i mogących prowadzić do przerwania powłok skórnych. Z tego względu autoklawy medyczne stanowią dziś obowiązkowe wyposażenie innych placówek. Stosuje się je powszechnie w gabinetach kosmetycznych, salonach SPA czy zakładach fryzjerskich. Są też niezbędne w salonach tatuażu i piercingu oraz w gabinetach podologicznych. Autoklawy sprawdzają się w laboratoriach mikrobiologicznych do sterylizacji płynów, a także w praktykach weterynaryjnych. Urządzenia różnią się od siebie pojemnością. Podczas gdy w niewielkim gabinecie kosmetycznym wystarczy 8-litrowy autoklaw, w placówkach szpitalnych wykorzystuje się rozwiązania mające ponad 20 litrów i umożliwiające sterylizację wielu pakietów narzędzi jednocześnie.

Autoklaw to bez wątpienia jeden z najważniejszych wynalazków medycznych. Obecnie nie istnieje urządzenie, które zapewnia tak wysoki poziom sterylizacji i czystości biologicznej narzędzi używanych w placówkach medycznych i pozamedycznych. Autoklawy są dodatkowo bezpieczne i łatwe w obsłudze. Nowoczesne urządzenia gwarantują cichą pracę i zużywają niewielką ilość energii, pozwalając specjalistom wykonywać wszelkie zabiegi bez obaw o przenoszenie drobnoustrojów na używanych podczas nich narzędziach.

Autor artykułu

Artykuł opracowany przy współpracy zpromedyczny.pl.