Rocznica wybuchu stanu wojennego to motyw przewodni tegorocznego festiwalu NNW. Organizowany jest zawsze na przełomie września i października, jednak jego echa rozbrzmiewają przez cały rok za sprawą festiwalowych Retrospektyw. Organizatorzy jeżdżą po Polsce z wybranymi filmami prezentowanymi w Gdyni, o czym opowiada dyrektor festiwalu Arkadiusz Gołębiewski. – Najważniejsze w tym z czym przyjeżdżamy jest pobudzenie lokalnych środowisk do zainteresowania się własną historią, historią własnych rodzin. Szczególnie nasze działania kierujemy do młodzieży.

– Żyjemy w wolnym kraju, wolnej Polsce. Żeby docenili to, że to, iż dzisiaj mogą mówić co chcą, pisać co chcą, drukować co chcą, wydawać i przedstawiać w necie co chcą. Za to wszystko groziły kary ciężkiego więzienia, wyroki. Jeszcze tak niedawno dotyczyło to mojego pokolenia, mnie, moich znajomych – mówi Mirosław Styczeń działacz opozycji w PRL.

– To ogromnie ważne wydarzenie. Dzisiaj właściwie świat poznajemy za pomocą dłoni i kciuków, które obsługują pilota czy telefony. Ale warto by było, żeby w tych urządzeniach elektronicznych pojawiły się nie tylko gry, ale też nasza historia, tragiczne losy. Żeby pokazać młodym ludziom, że byli tacy, którzy potrafili zostawić wszystko, postawili na szali dobra wspólnego wszystko co mieli – dodaje prezydent Sieradza Paweł Osiewała.

Jednym z elementów sieradzkich Retrospektyw była debata z udziałem posłanki Prawa i Sprawiedliwości Joanny Lichockiej. Zapytana o to, na ile dało się już opowiedzieć historię stanu wojennego w Polsce, ile jest jeszcze białych plam, odpowiedziała – Nie jest, na przykład, znana jeszcze dokładna liczba ofiar stanu wojennego. Wiedziałam o ofiarach w Kopalni “Wujek”, o 9 górnikach, wiedziałam o ofiarach manifestacji w Lubinie, ale nie wiedziałam, że ofiar było aż 14 przez pierwsze 10 miesięcy tych wydarzeń. My tej historii, tak naprawdę, nie mamy opisanej.

– Przyjeżdżamy i honorujemy świadków historii. Osoby, które żyły często w cieniu, nie poszły za zmianami ustrojowymi, ale też często były to osoby zapomniane, bohaterowie drugiego planu. Wspominamy w filmach o żonach, o sąsiadach, o dzieciach, które musiały się zmierzyć ze strachem i samotnością przez to, że ich ojcowie najczęściej, mieli odwagę wówczas być tymi niepokornymi. Warto o tym pamiętać, bo to wielka rzesza osób przez lata zapomnianych. I my przyjeżdżamy i honorujemy te osoby – dodaje Arkadiusz Gołębiewski.

WYRÓŻNIENIE SYGNET NIEPODLEGŁOŚCI:

Halina Kolińska pseudonim “Średzka”, sieradzanka, uczestniczka Powstania Warszawskiego.

WYRÓŻNIENIE DRZWI DO WOLNOŚCI:

Stanisława Sobieraj. Od 1980 roku aktywna działaczka NSZZ Rolników Solidarność Wiejska.

Tadeusz Chowański – bratanek porucznika Antoniego Chowańskiego – żołnierza AK. Strażnik historii Żołnierzy Niezłomnych ziemi sieradzkiej.

Krzysztof Sokołowski – działacz Solidarności w Zakładach Mechanicznych w Sieradzu.

Kacper Józef Trębacz – wieloletni działacz społeczny i Solidarnościowy. Inicjator budowy Pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego, odsłoniętego 15.08.1991 r. Od wielu lat pracuje na rzecz wspólnoty obywatelskiej Burzenina.

W wydarzeniach w Sieradzkim Centrum Kultury uczestniczyli m.in. przedstawiciele organizacji kombatanckich, związków zawodowych. Władze, Urzędu Marszałkowskiego, miasta Sieradza i gmin sąsiadujących. Przedstawiciele rad miasta i powiatu sieradzkiego.

Gospodarzami Retrospektywy byli: Stowarzyszenie Scena Kultury oraz Miasto Sieradz.

Projekt Dofinansowany przez Narodowy Instytut Wolności Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.