Podczas uroczystości, które odbyły się pod pomnikiem ofiar komunizmu przy al. Karola Anstadta w Łodzi składano dziś kwiaty, uczczono także Światowy Dzień Sybiraka.

– 17 września kiedy Armia Czerwona uderzyła na Polskę, los wojny obronnej był w zasadzie przesądzony wyjaśnia dr Sebastian Pilarski, naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi.

Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk określa się tę agresję mianem ciosu w plecy: Polska walczyła od 1 września z Niemcami i losy kampanii wrześniowej nie były jeszcze przesądzone. Agresja sowiecka przekreśliła jakiekolwiek nadzieje na to, że jesteśmy wojnę obronną wygrać – pokonać Niemców”.

Jan Józef Kasprzyk podkreśla też, że 17 września rozpoczęła się tragedia Polaków mieszkających na terenach zajmowanych przez Armię Czerwoną. Od samego początku sowieci rozpoczęli represje wobec Polaków. Konsekwencją ataku było także wymordowanie polskich jeńców: oficerów, policjantów urzędników, naukowców w Katyniu, Miednoje i Charkowie. Sowieci przeprowadzili także kilka masowych deportacji Polaków mieszkających na Kresach, wywożąc kilkaset tysięcy osób na Syberię i w stepy Kazachstanu.

Właśnie dlatego 17 września obchodzony jest Światowy Dzień Sybiraka. Mówi się, że ok. 750 tys. Polaków zostało wywiezionych wgłąb ZSRR. – To było ok. godz. 4.30, jeszcze spaliśmy. Obudził nas stukot w drzwi wspomina jeden z uczestników dzisiejszych uroczystości. – Walenie w drzwi, 30 minut, i dawaj na sanie, potem na stację kolejową. W wagonach było po 40 osób. Miesiąc czasu jechaliśmy na miejsce przeznaczenia. Część osób poumierała.

Po ataku na nasz kraj Związek Sowiecki zajął terytorium Polski o powierzchni blisko 200 tys. kilometrów kwadratowych, zamieszkany przez ok. 13 mln osób. Wśród nich było ok. 5 mln Polaków. Pozostali to Ukraińcy, Białorusini i Żydzi.