Projekcją filmu “Paszporty Paragwaju” rozpoczynają się w piątek (22 marca) obchody przypadającegona niedzielę (24 marca) Narodowego Dnia Pamięci Polaków Ratujących Żydów.

Film w reżyserii Roberta Kaczmarka opowiada mało znaną historię polskich dyplomatów i działaczy organizacji żydowskich w Bernie, którzy w latach 1942-43 fałszowali paszporty i wizy krajów neutralnych. Takie dokumenty trafiały do Żydów w okupowanej Europie. – Udzielano pomocy obywatelom polskim, w ogromnej większości Żydom, którym udało się wyjechać dzięki wizom japońskim wystawianym w Kownie przez konsula Chiune Sugiharę. Dzięki tym wizom mogli wyjechać przez ZSRR do Japonii – mówi Janusz Wróbel, pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych łódzkiego IPN.

Podobna akcja miała miejsce w Tokio gdzie ambasador Tadeusz Romer ratował Żydów z Polski. – Podejmowali różnorodne starania, aby uzyskać paszporty, m.in. Paragwaju, ale także innych krajów Ameryki Środkowej i Południowej. Te dokumenty były później wysyłane do okupowanej Polski i przedkładane władzom niemieckim, które na tej podstawie mogły uznać ten dokument za obowiązujący i wypuścić te osoby. Nie zawsze się to udawało, ale często było to możliwe – dodaje Wróbel.

Romerowi udało się ocalić około dwóch tysięcy osób, a dzięki fałszywym paszportom do Ameryki Południowej uratowano kilkuset Żydów.

Projekcja filmu w Muzeum Kinematografii rozpocznie się o godzinie 17. Pokaz poprzedzi wykład dr. hab. Janusza Wróbla. Wcześniej, o 12 w Urzędzie Pocztowym przy al. Kościuszki 4 zostanie otwarta wystawa “Akcja Żegota Polski Podziemnej”.

W niedzielę o 10 przed Pomnikiem Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata Polaków Ratujących Żydów w latach niemieckiej okupacji w latach 1939-45, w łódzkim Parku Ocalałych złożone zostaną kwiaty. Uroczystości przygotował Instytut Pamięci Narodowej w Łodzi.