Autorce chodzi o postacie trudne do zdefiniowania, tajemnicze, pozostające na marginesie, których losy wydają się ważne z perspektywy współczesnej problematyki społecznej i dyskursów kultury. Anka Leśniak, poprzez pryzmat postaci i wydarzeń z przeszłości, zadaje pytania o współczesne mechanizmy władzy i relacje społeczne. Poszukując historii kobiecych (tzw. herstory), pokazuje te, które wymykają się stereotypom i oczywistym interpretacjom.

Projekt Anki Leśniak podejmuje problem patriotyzmu ukazanego poprzez postawy kobiet z czasów zaborów. Punktem wyjścia jest tu wydana w 2014 roku książka Wojciecha Lady pt. Polscy terroryści”, w której autor opisuje zamachy na carskich urzędników dokonywane na ziemiach dawnego zaboru rosyjskiego, czasami skuteczne, lecz często nieudolne, pociągające za sobą przypadkowe ofiary. Kobiety brały w tej działalności czynny udział, nie tylko roznosząc bibułę, ale także transportując broń, amunicję oraz… rzucając bomby z balkonów, jak Wanda Krahelska, Albertyna Helbertówna czy Faustyna Morzycka, jak również przypomniana przez Zuzannę Janin Teofilia Blendkowska.

Jak pisze Wojciech Lada: () był to szereg niemal anonimowych dziś kobiet, które zwykle wpadały po roku lub dwóch działalności (). Po zesłaniu i katordze wracały w rodzinne strony, prowadząc skromne życie robotnic. Historia zapamiętała tylko te kobiety, które w II Rzeczypospolitej stały u boku liczących się mężów, jak Aleksandra Piłsudska, albo te nieliczne, które same robiły karierę polityczną.

Zawarte w tytule wystawy słowo RIOT, celowo napisane dużymi literami, pochodzi z języka angielskiego i oznacza zamieszki. Nasuwa się więc pytanie czy polskie riot girls dały wyraz emancypacji kobiet, czy też ich zaangażowanie zostało wykorzystane do utrwalenia patriarchalnych schematów, kojarzących patriotyzm głównie z walką o ojczyznę?

Projekt wpisuje się we współczesną debatę o pojęciu patriotyzmu i łączonych z nim innych pojęć, takich jak suwerenność, naród, walka. Zadaje też pytanie: czym jest polski patriotyzm na tle niepokojów i zmian we współczesnej Europie i jak w tej narracji postrzegają siebie kobiety?

Wystawa patRIOTki to projekt w procesie. Do tej pory prezentowany był w Galerii XX1 w Warszawie (2016), na wystawie “Złe Kobiety” w Centrum Kultury Zamek w Poznaniu (2017), podczas OSTRALE Biennale w Dreźnie (2017) oraz w ramach wystawy “Found a Mentalism II” w Saint James Cavalier w Valetcie na Malcie (2018). W planach są kolejne odsłony w Ośrodku Działań Artystycznych w Piotrkowie Trybunalskim, Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia w Radomiu.

Anka Leśniak zajmuję się rolą kobiet w historii i historii sztuki. Ukończyła historię sztuki na Uniwersytecie Łódzkim (2003) oraz Wydział Edukacji Wizualnej (obecnie Wydział Sztuk Wizualnych) na Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi dyplomem z wyróżnieniem (2004). W 2016 roku obroniła doktorat na Wydziale Rzeźby i Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Brała udział w ponad 80 wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą, m.in. w Niemczech, Austrii, Korei Pd. Ukrainie in na Malcie. Stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2011 roku, laureatka Stypendium Prezydent Miasta Łodzi dla twórców i animatorów kultury w 2015 roku, w 2016 roku otrzymała stypendium Kulturalne Miasta Gdańska oraz zaproszenie na rezydencję artystyczną organizowaną przez Kultur Kontakt we współpracy z rządem austriackim.
Od kilku lat realizuje prace site-specific na fasadach opuszczonych budynków oraz poszukuje historii kobiet z różnych powodów zapomnianych lub pomijanych. Stosuje tu metodę “artystycznego śledztwa”, rozmów z ludźmi, poszukiwań w archiwach, otwarcia na tzw. zbiegi okoliczności i przypadek, wszystko, co może być pomocne przy tworzeniu komunikatu artystycznego. Takim działaniem jest realizowany od 2016 roku projekt patRIOTki. Do tej pory efekty projektu (instalacje, fotografie, filmy video) prezentowane były w Galerii XX1 w Warszawie (2016), na wystawie Złe Kobiety w Centrum Kultury Zamek w Poznaniu (2017), podczas OSTRALE Biennale w Dreźnie (2017) oraz w ramach wystawy “Found a Mentalism II” w Saint James Cavalier w Valetcie na Malcie (2018). W planach są kolejne odsłony w Ośrodku Działań Artystycznych w Piotrkowie Trybunalskim, Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia w Radomiu.

więcej o artystce na:
www.ankalesniak.pl
www.invisiblewomen.info

wydarzenia towarzyszące wystawie:

13 września (czwartek) g. 17.00 spotkanie z Anką Leśniak, oprowadzanie po wystawie, wstęp wolny

19 września g. 17.00 (piątek) panel dyskusyjny z udziałem Olgi Filanowskiej (Sensor Sztuki), Anki Leśniak, Dariusza Leśnikowskiego (dyrektor Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi), Adriana Sekury (autor książki “Rewolucyjni mściciele. Śmierć z browningiem w ręku” wyd. 2010), Marty Zdanowskiej (Dom Literatury w Łodzi), wstęp wolny.