Patronem nagrody jest zakonnik franciszkański Benedykt Polak, który w latach 1245 1247, wraz z włoskim mnichem Giovannim da Pian del Carpine, odbył poselstwo do chana Mongołów. Owocem tej niezwykle niebezpiecznej wyprawy był pierwszy w Europie opis ówczesnego imperium mongolskiego. Wyprawa, co podkreślali podróżnicy, nie zakończyłaby się sukcesem bez pomocy księcia łęczyckiego Konrada, który wyposażył hojnie zakonników w dary materialne oraz nie mniej cenne dla nich informacje o zwyczajach panujących na terenie podbitej przez Mongołów Rusi. Odbyło się to najprawdopodobniej w ówczesnej Łęczycy, czyli obecnym Tumie, a jeśli tak, to zakonnicy franciszkańscy nie ominęli wspaniałej archikolegiaty. Z tego względu nagroda im. Benedykta Polaka jest wręczana właśnie w tym miejscu.

Laureaci wybierani są przez członków Kapituły nagrody. Jej członkami, oprócz Burmistrza Łęczycy i Wicestarosty Powiatu Łęczyckiego oraz Dyrektora Muzeum w Łęczycy, są wybitni przedstawiciele nauki polskiej, którym przewodzi profesor Stanisław Rakusa Suszczewski, wybitny polarnik. Szacowne gremium wybrało jako laureatów dwu, światowej sławy naukowców: profesora Charles’a Roberta O’Dell’a i księdza profesora Roberta Nawrota.

Kapituła przyznała także dwa Wyróżnienia honorowe: Otrzymał je wybitny żeglarz polarny kpt. Piotr Kuźniar i rekordzista w nurkowaniu jaskiniowym Krzysztof Starnawski.