– To ogromna radość i szczęście dla wszystkich Białorusinów, bo długo czekali na tę nagrodę – mówi Jolanta Śmiałowska z redakcji białoruskiej Polskiego Radia dla Zagranicy. Wcześniej Białoruś do literackiego Nobla zgłaszała pisarzy Wasila Bykaua i Ryhora Baradulina, niestety nagrody nie otrzymali.

Tym razem udało się, będzie to ogromnym wsparciem moralnym dla środowiska literackiego – tłumaczy Śmiałowska. Mieliśmy nadzieję, ale do końca nie byliśmy tego Nobla pewni – dodaje dziennikarka. Mimo wysokiej pozycji Aleksijewicz na listach u bukmacherów istniały obawy, że Szwedzka Akademia Nauk obawia się narazić Rosji i Białoruś tego Nobla nie dostanie. Stało się inaczej.

Jolanta Śmiałowska wyjaśnia też, dlaczego białoruska noblistka pisze po rosyjsku. Otóż zdecydowana większość społeczeństwa na Białorusi rozmawia w języku rosyjskim, a Aleksijewicz wyniosła ten język z rodzinnego domu i w nim czuje się najmocniej, w tym języku potrafi się najlepiej wypowiadać i opowiadać. Opowiada straszliwe historie, nie jest to lektura do poduszki – dodaje Jolanta Śmiałowska.

Najbardziej znane książki Swiatłany Aleksijewicz to Wojna nie ma w sobie nic z kobiety, Cynkowi chłopcy, Krzyk Czarnobyla i Czasy secondhand. Koniec czerwonego człowieka.

IAR/Ewa Plisiecka / Radio dla Zagranicy/magos