BIP
Kulturalne podsumowanie 2014 roku
Przyszedł czas na podsumowanie 2014 roku. Co wydarzyło się w łódzkiej kulturze? Zobaczcie nasz subiektywny ranking najważniejszych wydarzeń.
Sukces “Idy”
Wyprodukowana przez łódzki Opus Film Ida w reżyserii Pawła Pawlikowskiego to zdecydowanie najważniejsze kulturalne wydarzenie 2014 roku. Zarówno z artystycznego, jak i komercyjnego punktu widzenia. Film konsekwentnie zdobywał serca publiczności w Europie i na świecie. Przywiózł niezliczoną ilość nagród z festiwali i imprez branżowych. Rok zakończył między innymi nagrodą LUX przyznawaną przez Parlament Europejski, a także aż pięcioma statuetkami Europejskiej Nagrody Filmowej. Wciąż jednak mamy nadzieję na więcej. 11 stycznia “Ida” będzie walczyć o Złote Globy w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny, a kilka dni później dowiemy się, czy ma również szansę na najważniejsze wyróżnienie filmowe na świecie, czyli amerykańskiej Oscary.
Chociaż film Pawlikowskiego wzbudza kontrowersje i dyskusje, szczególnie na rodzimym rynku, to bezsprzecznie pozostaje ogromną promocją polskiej kinematografii i trochę zapomnianej ostatnio Łodzi filmowej.
Rok Karskiego
Na wniosek Centrum Dialogu im. Marka Edelmana i Muzeum Miasta Łodzi, rok 2014 został ogłoszony przez Sejm rokiem łodzianina, legendarnego kuriera Armii Krajowej Jana Karskiego. Główne uroczystości odbyły się 24 kwietnia, dokładnie w 100. urodzin Emisariusza z Łodzi. Wystawę Karski, Nie dać światu zapomnień otworzył prezydent RP, Bronisław Komorowski. Organizatorem wystawy było Narodowe Centrum Kultury. Od 24 kwietnia do grudnia 2014 wystawę w Centrum Dialogu obejrzało 7115 osób. Będzie ona również otwarta w 2015 roku.
Przy Centrum Dialogu im. Marka Edelmana prężnie działa Klub Kuriera, który zrzesza blisko 60 licealistów z łódzkich szkół. Młodzież, pod opieką koordynatora, historyka Centrum Dialogu Szymona Pawlaka, prowadzi lekcję dla swoich rówieśników i nie tylko, a także wyjeżdża na wycieczki szlakiem Jana Karskiego. Członek Klubu, Oskar Śliwiński, napisał pierwszą w historii piosenkę hip- hopową o Karskim, decyzją reżysera Sławomira Grnberga teledysk “Biografii bohatera” będzie pokazywany przed każdym pokazem jego filmu w USA. Pod patronatem Klubu Kuriera oraz Centrum Dialogu odbyła się także Misja 2014 // Motocyklowy Rajd Szlakiem Jana Karskiego.
W roku Jana Karskiego odbyło się wiele spotkań, projekcje filmów i spacery szlakiem Karskiego po Łodzi.
Światowe muzyczne gwiazdy
Aerosmith, Black Sabbath, Kylie Minogue, Lenny Kravitz, Peter Gabriel, Avenged Sevenfold to tylko niektóre ze światowych gwiazd, które odwiedziły Łódź. W Atlas Arenie odbył się Impact Festiwal, tu ze sceną żegnała się także Budka Suflera.
Z kolei w klubie Wytwórnia gościło wiele polskich gwiazd. Należy tu wymienić między innymi zespół Behemoth, Perfect. Przy Łąkowej wystąpiła też Mela Koteluk, Maria Peszek, czy Gaba Kulka.
Ale również Radio Łódź może poszczycić się ciekawymi muzycznymi propozycjami. W Studiu im. Henryka Debicha odbyło się kilka kameralnych koncertów, Ekspresowe Sesje Nagraniowe, a na koniec roku zagrał zespół T-Love. Był to jedyny występ zespołu w województwie łódzkim podczas trasy koncertowej “Prymityw 2014”.
Rok jubileuszy
W 2014 swoje jubileusze świętowało kilka łódzkich scen. Teatr Wielki obchodził jubileusz 60-lecia. Z tej okazji w teatrze operowym zadebiutowała Krystyna Janda, reżyserując Straszny Dwór Stanisława Moniuszki.
65-lecie Teatru Nowego im. Kazimierza Dejmka uhonorowano projektem Awangarda i socrealizm, dzięki któremu do repertuaru powróciła kultowa Brygada Szlifierza Karhana Remigiusz Brzyka.
W ostatnie dni grudnia Teatr Arlekin powrócił do wyremontowanej i zmodernizowanej siedziby przy zbiegu Wólczańskiej i 1-go maja. W ten sposób świętując 66-lecie, zostało mu nadane imie założyciela teatru i jego wieloletniego dyrektora – Henryka Ryla.
10-lecie obchodził też Teatr Chorea, który przeniósł swoją siedzibę do Art.Inkubatora – nowej kreatywnej przestrzeni na mapie Łodzi.
W tym roku do teatralnego głosu doszło też młodsze pokolenie. Absolwenci Wydziału Aktorskiego Szkoły Filmowej w Łodzi, zamiast czekać na stały etat w teatrze, wzięli sprawy w swoje ręce i założyli Teatr Zamiast w przestrzeni dawnej WI-MY przy Piłsudskiego. Do tej pory zaprezentowali dwie premiery i wzięli udział w międzynarodowym projekcie. Za debiut otrzymali Złotą Maskę.
Okazję do świętowania miała również Wytwórnia Łódzkich Filmów Oświatowych. 65-lecie najdłużej działającej instytucji filmowej w Łodzi i jednej z najstarszych w Polsce było pretekstem do zreaktywowania dawnego Kina Polonia przy Piotrkowskiej 67, w którym odbywają się między innym retrospektywy twórców związanych z WFO.
Filharmonia ma organy, a Akademia salę koncertową
To był na pewno dobry rok dla muzycznej infrastruktury. W łódzkiej Filharmonii zakończono budowę dwóch instrumentów. Organy barokowe i romantyczne w jednej sali koncertowej to rarytas na skalę światową.
Scenę z prawdziwego zdarzenia otrzymała też Akademia Muzyczna. Przy Żubardzkiej odbywa się wiele koncertów, wystawiono też specjalnie napisany dla Akademii musical operowy Łódź story z muzyką Waldemara Korcza, a pod koniec roku zaprezentowanorzadko spotykaną operę Sergieja Rachmaninowa Aleko. Warto też wspomnieć, że Akademia zainaugurowała działalność Regionalnego Ośrodka Kultury, Edukacji i Dokumentacji Muzycznej przy 1 maja 4.
Łódź festiwalami stoi
2014 przyniósł kolejne edycje znanych i cenionych w Polsce festiwali. To chociażby Design Festiwal, Fotofestiwal, czy uwielbiany przez łodzian i tłumnie odwiedzany Festiwal Światła. To także stojące na wysokim poziomie imprezy teatralne, takie jak Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w Powszechnym, czy Nowa Klasyka w Jaraczu z nowatorskimi, europejskimi spektaklami.
![Mapa zbrodni. Michał Fajbusiewicz o zaginięciu Iwony Mogiły-Lisowskiej [PODCAST]](https://radiolodz.pl/wp-content/uploads/2025/07/studio11-120x86.jpg "Mapa zbrodni. Michał Fajbusiewicz o zaginięciu Iwony Mogiły-Lisowskiej [PODCAST] 10")
Cieszy również Puls Literatury i kolejna, po wielkim powrocie, Nagroda Literacka im. Juliana Tuwima, która w tym roku przypadła Hannie Krall.
Okazało się też, że łodzianie kochają jeść. Patrząc na frekwencję przy Piotrkowskiej 217 podczas Street Food Festival, to na pewno impreza, która była strzałem w dziesiątkę.
Zawiódł może Fashion Week, który skrył się gdzieś pod problemami organizacyjnymi.
Sztuka ulicy
Łódź wzbogaciła się o kolejne wielkoformatowe obrazy. Galeria Urban Forms dba o to, żeby szare i ponure mury kamienic i bloków zyskały trochę koloru. W tym roku swoje prace namalowali miedzy innymi Morick i Kobro, a o łódzkich muralach było głośno na świecie.
Na koniec przypomnijmy, ze w Łodzi mamy też cud. Przestrzeń OFF Piotrkowska została uznana przez czytelników magazynu National Geographic Traveler za nowy cud Polski. Łódź okazała się popularniejsza między innymi od warszawskiego Muzeum Historii Żydów Polskich czy też krakowskiego Zakrzówka.
